автобус автобус – autobús
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | автобус | автобусан | автобусна | автобусо̄̌ | автобусе̄̌ |
plur. | й | автобусаш | автобусийн | автобусашна | автобусаша | автобусашка |
автобуса тӏе̌хь автобуса тӏехь – en autobús
адам адам – hombre (ser humano)
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | адам | адаман | адамна | адамо̄̌ | адаме̄̌ |
plur. | д | адамаш | адамийн | адамашна | адамаша | адамашка |
аз аз – voz, sonido
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | аз | о̄̌зан | о̄̌зана | о̄̌зо̄̌ | о̄̌зе̄̌ |
plur. | д | аьзнаш | аьзнийн | аьзнашна | аьзнаша | аьзнашка |
а̄ла ала – hablar, decir, pronunciar
sujeto en ergativo: ас о̄лу
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
а̄ла | о̄лу | о̄лура | э̄лира | аьлла | аьр |
амма амма – pero
апельсин апельсин – naranja
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | апельсин | апельсинан | апельсинна | апельсино̄̌ | апельсине̄̌ |
plur. | й | апельсинаш | апельсинийн | апельсинашна | апельсинаша | апельсинашка |
а̄рахь арахь – fuera, afuera (lugar)
атта атта – solo, a solas
ахча ахча – dinero
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | ахча | ахчанан | ахчанна | ахчано̄̌ | ахчане̄̌ |
plur. | д | ахчанаш | ахчанийн | ахчанашна | ахчанаша | ахчанашка |
аьррӯ аьрру – izquierdo
аьрха аьрха – obstinado, testarudo
аьттӯ аьтту – derecho (ant.: izquierdo)
аьхка аьхка – en verano
аьхке̄̌ аьхке – verano
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | аьхке̄̌ | аьхке̄̌нан | аьхке̌нна | аьхке̄̌но̄̌ | аьхке̄̌не̄̌ |
plur. | й | аьхке̄̌наш | аьхке̄̌нийн | аьхке̄̌нашна | аьхке̄̌наша | аьхке̄̌нашка |
ба̄ба баба – abuela
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | ба̄ба | ба̄бин | ба̄бина | ба̄бас | ба̄бе̄̌ |
plur. | б | ба̄банаш | ба̄банийн | ба̄банашна | ба̄банаша | ба̄банашка |
бай бай – prado
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | бай | бе̄̌н | бе̄̌на | бе̄̌но̄̌ | бе̄̌га |
plur. | б | бе̌ш | бе̌ийн | бе̌шна | бе̌ша | бе̌шка |
бай тӏе̌хь бай тӏехь – en la pradera (lugar)
байт байт – poema
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | байт | байтан | байтана | байто̄̌ | байте̄̌ |
plur. | й | байташ | байтийн | байташна | байташа | байташка |
бакъдерг бакъдерг – verdad
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | бакъдерг | бакъдолчун | бакъдолчунна | бакъдолчо̄̌ | бакъдолчуьнга |
plur. | д | бакъдерш | бакъдерийн | бакъдершна | бакъдерша | бакъдершка |
балда балда – 1. labio; 2. (en plural) boca
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | балда | балдин | балдина | балдо̄ | балде̄ |
plur. | д | балдаш | балдийн | балдашна | балдаша | балдашка |
балл балл – cereza
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | балл | боллан | боллана | болло̄̌ | болле̄̌ |
plur. | й | баьллаш | баьллийн | баьллашна | баьллаша | баьллашка |
балха балха – al trabajo
балхара балхара – desde el trabajo
балхахь балхахь – en el trabajo
баркалла баркалла – gracias
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | баркалла | баркаллин | баркаллина | баркалло̄̌ | баркалле̄̌ |
plur. | д | баркаллаш | баркаллийн | баркаллашна | баркаллаша | баркаллашка |
бархӏ бархӏ – ocho
ба̄хархо̄̌ бахархо – 1. residente, habitante; 2. ciudadano
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | ба̄хархо̄̌ | ба̄хархо̄̌чун | ба̄хархо̄̌чунна | ба̄хархо̄̌чо̄̌ | ба̄хархо̄̌чуьнга |
plur. | б | ба̄хархо̌й | ба̄хархо̌йн | ба̄хархо̌й | ба̄хархо̌й | ба̄хархо̌й |
баьццара баьццара – verde
бе̄̌зам безам – amor
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | бе̄̌зам | бе̄̌заман | бе̄̌замна | бе̄̌замо̄̌ | бе̄̌заме̄̌ |
plur. | б | бе̄̌замаш | бе̄̌замийн | бе̄̌замашна | бе̄̌замаша | бе̄̌замашка |
бе̌лхало̄̌ белхало – trabajador
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | бе̌лхало̄̌ | бе̌лхало̄̌чун | бе̌лхало̄̌чунна | бе̌лхало̄̌чо̄̌ | бе̌лхало̄̌чуьнга |
plur. | б | бе̌лхало̌й | бе̌лхало̌йн | бе̌лхало̌й | бе̌лхало̌й | бе̌лхало̌й |
бе̄̌н ца бен ца – sólo
бе̄пиг бепиг – pan
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | бе̄пиг | баьпкан | баьпкана | баьпко̄ | баьпке̄ |
plur. | д | баьпкаш | баьпкийн | баьпкашна | баьпкаша | баьпкашка |
бер бер – niño, niña; bebé
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | бер | бе̄ран | бе̄рана | бе̄ро̄̌ | бе̄ре̄̌ |
plur. | д | бе̄раш | бе̄рийн | бе̄рашна | бе̄раша | бе̄рашка |
бе̄рийн бе̌ш берийн беш – jardín de infancia
бе̌ш беш – jardín, parque
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | бе̌ш | бе̄̌шан | бе̄̌шана | бе̄̌шо̄̌ | бе̄̌ша | бе̄̌ше̄̌ |
plur. | й | бошмаш | бошмийн | бошмашна | бошмаша | бошмашка |
билет билет – pasaje, boleto
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | билет | билетан | билетана | билето̄ | билете̄ |
plur. | д | билеташ | билетийн | билеташна | билеташа | билеташка |
бо̌лх болх – trabajo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | бо̌лх | бе̌лхан | балхана | балхо̄̌ | балха | балхе̄̌ |
plur. | б | бе̌лхаш | бе̌лхийн | бе̌лхашна | бе̌лхаша | бе̌лхашка |
бо̌лх бан болх бан – trabajar
sujeto en ergativo: ас бо̌лх бо̌
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
бо̌лх бан | бо̌лх бо̌ | бо̌лх бо̌ра | бо̌лх бира | бо̌лх бина | бо̌лх бер |
больница больница – hospital
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | больница | больницин | больницина | больницо̄̌ | больнице̄̌ |
plur. | й | больницаш | больницийн | больницашна | больницаша | больницашка |
бос бос – color
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | бос | бесан | басна | басо̄̌ | басе̄̌ |
plur. | д | беснаш | беснийн | беснашна | беснаша | беснашка |
боьрша стаг боьрша стаг – hombre (persona adulta de sexo masculino)
Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
боьрша стаг | боьршачу стеган | боьршачу стагана | боьршачу стага | боьршачу стаге̄̌ |
бо̄ьха боьха – sucio
буй буй – puño
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | буй | буйнан | буйнна | буйно̄̌ | буйне̄̌ |
plur. | д | буйнаш | буйнийн | буйнашна | буйнаша | буйнашка |
букъ букъ – espalda
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | букъ | букъан | букъана | букъо̄̌ | букъе̄̌ |
plur. | д | баккъаш | баккъийн | баккъашна | баккъаша | баккъашка |
буса буса – en la noche
бутт бутт – mes
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | бутт | беттан | баттана | батто̄̌ | батте̄̌ |
plur. | б | беттанаш | беттанийн | беттанашна | беттанаша | беттанашка |
бухахь бухахь – debajo (lugar)
буц буц – hierba
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | буц | бе̄цан | ба̄цана | ба̄цо̄̌ | ба̄це̄̌ |
plur. | й | бе̄цаш | бе̄цийн | бе̄цашна | бе̄цаша | бе̄цашка |
буьйса буьйса – noche
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | буьйса | буьйсанан | буьйсанна | буьйсано̄̌ | буьйсане̄̌ |
plur. | й | буьйсанаш | буьйсанийн | буьйсанашна | буьйсанаша | буьйсанашка |
бӏаьрг бӏаьрг – ojo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | бӏаьрг | бӏаьрган | бӏаьргана | бӏаьрго̄̌ | бӏаьрге̄̌ |
plur. | д | бӏаьргаш | бӏаьргийн | бӏаьргашна | бӏаьргаша | бӏаьргашка |
бӏаьрг то̄̌ха бӏаьрг тоха – echar un vistazo
sujeto en ergativo: ас бӏаьрг тӯху
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
бӏаьрг то̄̌ха | бӏаьрг тӯху | бӏаьрг тӯхура | бӏаьрг туьйхира | бӏаьрг то̄ьхна | бӏаьрг тӯхур |
бӏаьста бӏаьста – en primavera
бӏаьсте̄̌ бӏаьсте – primavera
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | бӏаьсте̄̌ | бӏаьсте̄̌нан | бӏаьсте̌нна | бӏаьсте̄̌но̄̌ | бӏаьсте̄̌не̄̌ |
plur. | й | бӏаьсте̄̌наш | бӏаьсте̄̌нийн | бӏаьсте̄̌нашна | бӏаьсте̄̌наша | бӏаьсте̄̌нашка |
вай вай – nosotros, nosotras (incl.).
Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
вай | вайн | вайна | вай | вайга |
вайн вайн – nuestro, nuestra, nuestros, nuestras (incl.)
варени варени – mermelada
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | варени | варенин | варенина | варенино̄̌ | варенига |
plur. | й | варенеш | варенийн | варенешна | варенеша | варенешка |
ваша ваша – hermano
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | ваша | вешин | вешина | вашас | веше̄̌ |
plur. | б | вежарий | вежарийн | вежаршна | вежарша | вежаршка |
ваша а, йиша а ваша а, йиша а – hermano y hermana
вокзал вокзал – estación
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | вокзал | вокзалан | вокзалана | вокзало̄̌ | вокзале̄̌ |
plur. | й | вокзалаш | вокзалийн | вокзалашна | вокзалаша | вокзалашка |
во̄̌н вон – malo
ворхӏ ворхӏ – siete
газет газет – periódico, diario
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | газет | газетан | газетана | газето̄̌ | газете̄̌ |
plur. | д | газеташ | газетийн | газеташна | газеташа | газеташка |
гай гай – barriga, vientre
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | гай | гайн | гайна | гайно̄̌ | гайга |
plur. | д | гайш | гайийн | гайшна | гайша | гайшка |
гайта гайта – mostrar
sujeto en ergativo: ас гойту
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
гайта | гойту | гойтура | гайтира | гайтина | гойтур |
ган ган – ver
sujeto en dativo: сӯна го
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
ган | го | гора | гира | гина | гур |
ге̄на гена – lejos
ге̄на до̄цу гена доцу – no lejos
д | в | й | б |
ге̄на до̄цу | ге̄на во̄цу | ге̄на йо̄цу | ге̄на бо̄цу |
гомха гомха – poco profundo
готта готта – estrecho
гочдархо̄̌ гочдархо – traductor
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | гочдархо̄̌ | гочдархо̄̌чун | гочдархо̄̌чунна | гочдархо̄̌чо̄̌ | гочдархо̄̌чуьнга |
plur. | б | гочдархо̌й | гочдархо̌йн | гочдархо̌й | гочдархо̌й | гочдархо̌й |
гурахь гурахь – en otoño
гуттар гуттар – siempre
гуьйре̄̌ гуьйре – otoño
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | гуьйре̄̌ | гуьйре̄̌нан | гуьйре̌нна | гуьйре̄̌но̄̌ | гуьйре̄̌не̄̌ |
plur. | й | гуьйре̄̌наш | гуьйре̄̌нийн | гуьйре̄̌нашна | гуьйре̄̌наша | гуьйре̄̌нашка |
гӏа̄ла гӏала – ciudad
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | гӏа̄ла | гӏа̄лин | гӏа̄лина | гӏа̄лано̄̌ | гӏа̄ла | гӏа̄лане̄̌ |
plur. | й | гӏа̄ланаш | гӏа̄ланийн | гӏа̄ланашна | гӏа̄ланаша | гӏа̄ланашка |
гӏа̄лат гӏалат – error
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | гӏа̄лат | гӏа̄латан | гӏа̄латна | гӏа̄лато̄̌ | гӏа̄лате̄̌ |
plur. | д | гӏа̄латаш | гӏа̄латийн | гӏа̄латашна | гӏа̄латаша | гӏа̄латашка |
гӏант гӏант – silla
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | гӏант | гӏантан | гӏантана | гӏанто̄̌ | гӏанте̄̌ |
plur. | д | гӏанташ | гӏантийн | гӏанташна | гӏанташа | гӏанташка |
гӏанта тӏе̌хь гӏанта тӏехь – en una silla
гӏаш гӏаш – a pie
гӏишло̄̌ гӏишло – edificio
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | гӏишло̄̌ | гӏишло̄̌н | гӏишло̄̌на | гӏишло̄̌но̄̌ | гӏишло̄̌га |
plur. | й | гӏишло̌ш | гӏишло̌йн | гӏишло̌шна | гӏишло̌ша | гӏишло̌шка |
гӏо гӏо – ayuda
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | гӏо | гӏоьнан | гӏоьнна | гӏоьно̄̌ | гӏоьне̄̌ |
plur. | д | гӏоьнаш | гӏоьнийн | гӏоьнашна | гӏоьнаша | гӏоьнашка |
гӏо дан гӏо дан – ayudar
sujeto en ergativo: ас гӏo до̌
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
гӏо дан | гӏo до̌ | гӏo до̌ра | гӏo дира | гӏo дина | гӏo дер |
гӏӯда гӏуда – multa, pena
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | гӏӯда | гӏӯданан | гӏӯданна | гӏӯдано̄̌ | гӏӯдане̄̌ |
plur. | д | гӏӯданаш | гӏӯданийн | гӏӯданашна | гӏӯданаша | гӏӯданашка |
гӏӯда то̄̌ха гӏуда тоха – multar
sujeto en ergativo: ас гӏӯда тӯху
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
гӏӯда то̄̌ха | гӏӯда тӯху | гӏӯда тӯхура | гӏӯда туьйхира | гӏӯда то̄ьхна | гӏӯда тӯхур |
да̄ да – padre, papá
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | да̄ | де̄н | де̄на | дас | де̄га |
plur. | б | дай | дайн | дай | дай | дай |
даа даа – comer
sujeto en ergativo: ас доу
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
даа | д | доу | доура | диира | диъна | дуур |
ваа | в | воу | воура | виира | виъна | вуур |
йаа | й | йоу | йоура | йиира | йиъна | йуур |
баа | б | боу | боура | биира | биъна | буур |
дала дала – dar
sujeto en ergativo: ас ло̄̌
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
дала | д | ло̄̌ | ло̄̌ра | делира | делла | лур |
вала | в | велира | велла |
йала | й | йелира | йелла |
бала | б | белира | белла |
да̄н дан – ir (acercarse), venir
sujeto en absolutivo: со до̄гӏу
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
да̄н | д | до̄гӏу | до̄гӏура | деара | деана | до̄гӏур |
ва̄н | в | во̄гӏу | во̄гӏура | веара | веана | во̄гӏур |
йа̄н | й | йо̄гӏу | йо̄гӏура | йеара | йеана | йо̄гӏур |
ба̄н | б | бо̄гӏу | бо̄гӏура | беара | беана | бо̄гӏур |
дан дан – hacer
sujeto en ergativo: ас до̌
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
дан | д | до̌ | до̌ра | дира | дина | дер |
ван | в | во̌ | во̌ра | вира | вина | вер |
йан | й | йо̌ | йо̌ра | йира | йина | йер |
бан | б | бо̌ | бо̌ра | бира | бина | бер |
да̄ха даха – vivir, habitar
sujeto en absolutivo: со де̄ха
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
да̄ха | д | де̄ха | де̄хара | де̄хира | даьхна | де̄хар |
ва̄ха | в | ве̄ха | ве̄хара | ве̄хира | ваьхна | ве̄хар |
йа̄ха | й | йе̄ха | йе̄хара | йе̄хира | йаьхна | йе̄хар |
ба̄ха | б | бе̄ха | бе̄хара | бе̄хира | баьхна | бе̄хар |
даха даха – irse
sujeto en absolutivo: со до̄ьду
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
даха | д | до̄ьду | до̄ьдура | дахара | дахна | гӏop |
ваха | в | во̄ьду | во̄ьдура | вахара | вахна | гӏop |
йаха | й | йо̄ьду | йо̄ьдура | йахара | йахна | гӏop |
баха | б | бо̄ьду | бо̄ьдура | бахара | бахна | гӏop |
да̄хар дахар – vida
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | да̄хар | да̄харан | да̄харна | да̄харо̄̌ | да̄харе̄̌ |
plur. | д | да̄харш | да̄харийн | да̄харшна | да̄харша | да̄харшка |
дахьийта дахьийта – enviar
sujeto en ergativo: ас дохьуьйту
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
дахьийта | д | дохьуьйту | дохьуьйтура | дахьийтира | дахьийтина | дохьуьйтур |
вахьийта | в | вохьуьйту | вохьуьйтура | вахьийтира | вахьийтина | вохьуьйтур |
йахьийта | й | йохьуьйту | йохьуьйтура | йахьийтира | йахьийтина | йохьуьйтур |
бахьийта | б | бохьуьйту | бохьуьйтура | бахьийтира | бахьийтина | бохьуьйтур |
де де – día
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | де | дийнан | де̌нна | дийно̄̌ | дийне̄̌ |
plur. | д | де̄̌нош | де̄̌нойн | де̄̌ношна | де̄̌ноша | де̄̌ношка |
де̌гӏ дегӏ – cuerpo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | де̌гӏ | де̄̌гӏан | де̄̌гӏана | де̄̌гӏо̄̌ | де̄̌гӏе̄̌ |
plur. | д | догӏмаш | догӏмийн | догӏмашна | догӏмаша | догӏмашка |
де̄да̄ деда – abuelo (padre del padre)
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | де̄да̄ | де̄де̄н | де̄де̄на | де̄дас | де̄де̄га |
plur. | б | де̄дай | де̄дайн | де̄дай | де̄дай | де̄дай |
де̄̌за деза – 1. amar, querer; 2. gustar; 3. querer, desear (+ sustantivo)
sujeto en dativo: сӯна де̄̌за
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
де̄̌за | д | де̄̌за | де̄̌зара | дийзира | де̌зна | де̄̌зар |
ве̄̌за | в | ве̄̌за | ве̄̌зара | вийзира | ве̌зна | ве̄̌зар |
йе̄̌за | й | йе̄̌за | йе̄̌зара | йийзира | йе̌зна | йе̄̌зар |
бе̄̌за | б | бе̄̌за | бе̄̌зара | бийзира | бе̌зна | бе̄̌зар |
деза деза – caro (costoso)
де̄ла дела – dios
Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
де̄ла | де̄лан | де̄лана | да̄ла | де̄ле̄̌ |
де̄ха деха – largo
де̄̌ша деша – 1. leer; 2. aprender
sujeto en ergativo: ас до̄ьшу
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
де̄̌ша | д | до̄ьшу | до̄ьшура | дийшира | де̌шна | до̄ьшур |
ве̄̌ша | в | во̄ьшу | во̄ьшура | вийшира | ве̌шна | во̄ьшур |
йе̄̌ша | й | йо̄ьшу | йо̄ьшура | йийшира | йе̌шна | йо̄ьшур |
бе̄̌ша | б | бо̄ьшу | бо̄ьшура | бийшира | бе̌шна | бо̄ьшур |
де̄̌шар дешар – aprendizaje, estudios
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | де̄̌шар | де̄̌шаран | де̄̌шарна | де̄̌шаро̄̌ | де̄̌шаре̄̌ |
plur. | д | де̄̌шарш | де̄̌шарийн | де̄̌шаршна | де̄̌шарша | де̄̌шаршка |
де̄̌шархо̄̌ дешархо – alumno, alumna
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | де̄̌шархо̄̌ | де̄̌шархо̄̌чун | де̄̌шархо̄̌чунна | де̄̌шархо̄̌чо̄̌ | де̄̌шархо̄̌чуьнга |
plur. | б | де̄̌шархой | де̄̌шархойн | де̄̌шархой | де̄̌шархой | де̄̌шархой |
дийнахь дийнахь – de día
дийца дийца – contar
sujeto en ergativo: ас дуьйцу
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
дийца | д | дуьйцу | дуьйцура | дийцира | дийцина | дуьйцур |
вийца | в | вуьйцу | вуьйцура | вийцира | вийцина | вуьйцур |
йийца | й | йуьйцу | йуьйцура | йийцира | йийцина | йуьйцур |
бийца | б | буьйцу | буьйцура | бийцира | бийцина | буьйцур |
дика дика – bueno
дила дила – lavar
sujeto en ergativo: ас дуьлу
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
дила | д | дуьлу | дуьлура | дилира | дилина | дуьлур |
вила | в | вуьлу | вуьлура | вилира | вилина | вуьлур |
йила | й | йуьлу | йуьлура | йилира | йилина | йуьлур |
била | б | буьлу | буьлура | билира | билина | буьлур |
диплом диплом – diploma
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | диплом | дипломан | дипломна | дипломо̄̌ | дипломе̄̌ |
plur. | д | дипломаш | дипломийн | дипломашна | дипломаша | дипломашка |
дипломан бо̌лх дипломан болх – tesis
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | дипломан бо̌лх | дипломан бе̌лхан | дипломан балхана | дипломан балхо̄̌ | дипломан балхе̄̌ |
plur. | б | дипломан бе̌лхаш | дипломан бе̌лхийн | дипломан бе̌лхашна | дипломан бе̌лхаша | дипломан бе̌лхашка |
дитт дитт – árbol
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | дитт | диттан | диттана | дитто̄̌ | дитте̄̌ |
plur. | д | дитташ | диттийн | дитташна | дитташа | дитташка |
диъ диъ – cuatro
довза довза – conocer (a una persona)
sujeto en dativo: сӯна девза
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
довза | д | девза | девзара | девзира | девзина | девзар |
вовза | в | вевза | вевзара | вевзира | вевзина | вевзар |
йовза | й | йевза | йевзара | йевзира | йевзина | йевзар |
бовза | б | бевза | бевзара | бевзира | бевзина | бевзар |
до̌г дог – corazón
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | до̌г | деган | дагна | даго̄̌ | даге̄̌ |
plur. | д | дегнаш | дегнийн | дегнашна | дегнаша | дегнашка |
до̄̌гӏа догӏа – llave
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | до̄̌гӏа | до̄̌гӏанан | до̄̌гӏанна | до̄̌гӏано̄̌ | до̄̌гӏане̄̌ |
plur. | д | до̄̌гӏанаш | до̄̌гӏанийн | до̄̌гӏанашна | до̄̌гӏанаша | до̄̌гӏанашка |
догӏа догӏа – lluvia
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | догӏа | догӏанан | догӏанна | догӏано̄̌ | догӏане̄̌ |
plur. | д | догӏанаш | догӏанийн | догӏанашна | догӏанаша | догӏанашка |
доккха доккха – grande
д | в | й | б |
доккха | воккха | йоккха | боккха |
долчохь долчохь – en casa de (lugar)
д | в | й | б |
долчохь | волчохь | йолчохь | болчохь |
долчу долчу – a (alguien, dirección)
до̄̌раха дораха – barato
д | в | й | б |
до̄̌раха | во̄̌раха | йо̄̌раха | бо̄̌раха |
доттагӏ доттагӏ – amigo, amiga
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | доттагӏ | доттагӏчун | доттагӏчунна | доттагӏчо̄̌ | доттагӏчуьнга |
plur. | б | доттагӏий | доттагӏийн | доттагӏашна | доттагӏаша | доттагӏашка |
до̌хка дохка – vender
sujeto en ergativo: ас духку
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
до̌хка | д | духку | духкура | доьхкира | доьхкина | духкур |
во̌хка | в | вухку | вухкура | воьхкира | воьхкина | вухкур |
йо̌хка | й | йухку | йухкура | йоьхкира | йоьхкина | йухкур |
бо̌хка | б | бухку | бухкура | боьхкира | боьхкина | бухкур |
до̄ца доца – corto
до̌ш дош – palabra
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | до̌ш | де̌шан | дашна | дашо̄̌ | даше̄̌ |
plur. | д | де̌шнаш | де̌шнийн | де̌шнашна | де̌шнаша | де̌шнашка |
до̄ьзал доьзал – familia
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | до̄ьзал | до̄ьзалан | до̄ьзална | до̄ьзало̄̌ | до̄ьзале̄̌ |
plur. | д | до̄ьзалш | до̄ьзалийн | до̄ьзалшна | до̄ьзалша | до̄ьзалшка |
дукха дукха – mucho
дуткъа дуткъа – fino, delgado
д | в | й | б |
дуткъа | вуткъа | йуткъа | буткъа |
духа а духа а – de nuevo
д | в | й | б |
духа а | вуха а | йуха а | буха а |
дуьне̄̌ дуьне – mundo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | дуьне̄̌ | дуьне̄̌нан | дуьне̌нна | дуьне̄̌но̄̌ | дуьне̄̌не̄̌ |
plur. | д | дуьне̄̌наш | дуьне̄̌нийн | дуьне̄̌нашна | дуьне̄̌наша | дуьне̄̌нашка |
дуьра дуьра – salado
жижиг жижиг – carne
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | жижиг | жижиган | жижигна | жижиго̄̌ | жижиге̄̌ |
plur. | д | жижигаш | жижигийн | жижигашна | жижигаша | жижигашка |
жима жима – joven
жима жима – pequeño
жо̌п жоп – respuesta
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | жо̌п | жо̄ьпан | жо̄ьпана | жо̄ьпо̄̌ | жо̄ьпе̄̌ |
plur. | д | жоьпаш | жоьпийн | жоьпашна | жоьпаша | жоьпашка |
жо̌п дала жоп дала – responder
sujeto en ergativo: ас жо̌п ло̄̌
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
жо̌п дала | жо̌п ло̄̌ | жо̌п ло̄̌ра | жо̌п делира | жо̌п делла | жо̌п лур |
журналист журналист – periodista
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | журналист | журналистан | журналистана | журналисто̄̌ | журналисте̄̌ |
plur. | б | журналисташ | журналистийн | журналисташна | журналисташа | журналисташка |
жӏаьла жӏаьла – perro, perra
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | жӏаьла | жӏаьлин | жӏаьлина | жӏаьло̄̌ | жӏаьле̄̌ |
plur. | д | жӏаьлеш | жӏаьлийн | жӏаьлешна | жӏаьлеша | жӏаьлешка |
жӏов жӏов – martillo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | жӏов | жӏаьвнан | жӏаьвнна | жӏаьвно̄̌ | жӏаьвне̄̌ |
plur. | й | жӏаьвнаш | жӏаьвнийн | жӏаьвнашна | жӏаьвнаша | жӏаьвнашка |
жӏонка жӏонка – zanahoria
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | жӏонка | жӏонкин | жӏонкина | жӏонко̄̌ | жӏонке̄̌ |
plur. | д | жӏонкаш | жӏонкийн | жӏонкашна | жӏонкаша | жӏонкашка |
зе̄̌заг зезаг – flor
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | зе̄̌заг | зе̄̌заган | зе̄̌загна | зе̄̌заго̄̌ | зе̄̌заге̄̌ |
plur. | д | зе̄̌загаш | зе̄̌загийн | зе̄̌загашна | зе̄̌загаша | зе̄̌загашка |
зуда зуда – mujer
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | зуда | зудчун | зудчунна | зудчо̄̌ | зудчуьнга |
plur. | б | зударий | зударийн | зударшна | зударша | зударшка |
зулам зулам – mala acción, daño, crimen
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | зулам | зуламан | зуламна | зуламо̄̌ | зуламе̄̌ |
plur. | д | зуламаш | зуламийн | зуламашна | зуламаша | зуламашка |
зуламхо̄̌ зуламхо – criminal (sustantivo)
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | зуламхо̄̌ | зуламхо̄̌чун | зуламхо̄̌чунна | зуламхо̄̌чо̄̌ | зуламхо̄̌чуьнга |
plur. | б | зуламхо̌й | зуламхо̌йн | зуламхо̌й | зуламхо̌й | зуламхо̌й |
иза иза – él, ella; lo
Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
иза | цуьнан | цунна | цо̄̌ | цуьнга |
ирча ирча – feo
исс исс – nueve
итт итт – diez
иштта иштта – tal, así, de tal manera
йаздан йаздан – escribir
sujeto en ergativo: ас йаздо
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
йаздан | д | йаздо | йаздора | йаздира | йаздина | йаздор |
йазван | в | йазво | йазвора | йазвира | йазвина | йазвор |
йазйан | й | йазйо | йазйора | йазйира | йазйина | йазйор |
йазбан | б | йазбо | йазбора | йазбира | йазбина | йазбор |
йа̄здархо̄̌ йаздархо – escritor
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | йа̄здархо̄̌ | йа̄здархо̄̌чун | йа̄здархо̄̌чунна | йа̄здархо̄̌чо̄̌ | йа̄здархо̄̌чуьнга |
plur. | б | йа̄здархо̌й | йа̄здархо̌йн | йа̄здархо̌й | йа̄здархо̌й | йа̄здархо̌й |
йалх йалх – seis
йий йий – cerveza
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | йий | йийн | йийна | йийно̄̌ | йийга |
йир йир – canción
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | йир | йиран | йирана | йиро̄̌ | йире̄̌ |
plur. | й | йирш | йирийн | йиршна | йирша | йиршка |
йиша йиша – hermana
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | йиша | йишин | йишина | йишас | йише̄̌ |
plur. | б | йижарий | йижарийн | йижаршна | йижарша | йижаршка |
йо̌хкархо̄̌ йохкархо – vendedor, vendedora
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | йо̌хкархо̄̌ | йо̌хкархо̄̌чун | йо̌хкархо̄̌чунна | йо̌хкархо̄̌чо̄̌ | йо̌хкархо̄̌чуьнга |
plur. | б | йо̌хкархо̌й | йо̌хкархо̌йн | йо̌хкархо̌й | йо̌хкархо̌й | йо̌хкархо̌й |
йоӏ йоӏ – chica, hija
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | йоӏ | йоӏан | йоӏана | йоӏо̄̌ | йоӏе̄̌ |
plur. | б | мехкарий | мехкарийн | мехкаршна | мехкарша | мехкаршка |
йукъ йукъ – medio, centro
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | йукъ | йукъан | йукъана | йукъо̄̌ | йуккъе̄̌ |
plur. | й | йаккъаш | йаккъийн | йаккъашна | йаккъаша | йаккъашка |
йукъахь йукъахь – junto
йурт йурт – pueblo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | йурт | йуьртан | йуьртана | йуьрто̄̌ | йуьрта | йуьрте̄̌ |
plur. | й | йарташ | йартийн | йарташна | йарташа | йарташка |
йуьхь йуьхь – cara
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | йуьхь | йуьхьан | йуьхьана | йуьхьо̄̌ | йуьхье̄̌ |
plur. | й | йаххьаш | йаххьийн | йаххьашна | йаххьаша | йаххьашка |
каро̄̌ каро – encontrar, hallar, trovar
sujeto en dativo: сӯна карадо
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
каро̄̌ | д | карадо | карадора | карийра | карийна | каро̌р |
в | караво | каравора |
й | карайо | карайора |
б | карабо | карабора |
карто̌л картол – patata
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | карто̌л | карто̄̌лан | карто̄̌лана | карто̄̌ло̄̌ | карто̄̌ле̄̌ |
plur. | й | карто̄̌лаш | карто̄̌лийн | карто̄̌лашна | карто̄̌лаша | карто̄̌лашка |
кафе кафе – cafetería
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | кафе | кафен | кафена | кафено̄̌ | кафега |
квартира квартира – piso, apartamento
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | квартира | квартиран | квартирана | квартиро̄̌ | квартире̄̌ |
plur. | й | квартираш | квартирийн | квартирашна | квартираша | квартирашка |
кегийрхо̌й кегийрхой – juventud, los jovenes
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
plur. | б | кегийрхо̌й | кегийрхо̌йн | кегийрхо̌шна | кегийрхо̌ша | кегийрхо̌шка |
ке̄̌ма кема – 1. barco; 2. avión
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | ке̄̌ма | ке̄̌манан | ке̄̌манна | ке̄̌мано̄̌ | ке̄̌мана |
plur. | д | ке̄̌манаш | ке̄̌манийн | ке̄̌манашна | ке̄̌манаша | ке̄̌манашка |
ке̄̌манна тӏе̌хь кеманна тӏехь – en avión
кемпе̌т кемпет – caramelo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | кемпе̌т | кемпе̄̌тан | кемпе̄̌тана | кемпе̄̌то̄̌ | кемпе̄̌те̄̌ |
plur. | й | кемпе̄̌таш | кемпе̄̌тийн | кемпе̄̌ташна | кемпе̄̌таша | кемпе̄̌ташка |
керла керла – nuevo
ке̌ст-ке̌ста кест-кеста – a menudo
ке̄̌хат кехат – carta (epístola)
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | ке̄̌хат | ке̄̌хатан | ке̄̌хатна | ке̄̌хато̄̌ | ке̄̌хате̄̌ |
plur. | д | ке̄̌хаташ | ке̄̌хатийн | ке̄̌хаташна | ке̄̌хаташа | ке̄̌хаташка |
кино кино – cine
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | кино | кинон | кинона | киноно̄̌ | кинога |
plur. | й | кинош | кинойн | киношна | киноша | киношка |
класс класс – clase
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | класс | классан | классана | классо̄̌ | классе̄̌ |
plur. | й | классаш | классийн | классашна | классаша | классашка |
книга книга – libro
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | книга | книгин | книгина | книго̄̌ | книге̄̌ |
plur. | й | книгаш | книгийн | книгашна | книгаша | книгашка |
ко̌г ког – pierna, pata
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | ко̌г | ко̄̌ган | ко̄̌гана | ко̄̌го̄̌ | ко̄̌ге̄̌ |
plur. | д | ко̄̌гаш | ко̄̌гийн | ко̄̌гашна | ко̄̌гаша | ко̄̌гашка |
команда команда – equipo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | команда | командин | командина | командо̄̌ | команде̄̌ |
plur. | й | командаш | командийн | командашна | командаша | командашка |
ко̌р кор – ventana
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | ко̌р | ко̄̌ран | ко̄̌рана | ко̄̌ро̄̌ | ко̄̌ре̄̌ |
plur. | д | ко̄̌раш | ко̄̌рийн | ко̄̌рашна | ко̄̌раша | ко̄̌рашка |
ко̄̌ра йуххе̌хь кора йуххехь – junto a la ventana
ко̄̌ра юххе̌хь кора юххехь – junto a la ventana
корта корта – cabeza
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | корта | коьртан | коьртана | коьрто̄̌ | коьрте̄̌ |
plur. | д | кортош | кортойн | кортошна | кортоша | кортошка |
ко̌ч коч – camisa
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | ко̌ч | кӯчан | кӯчана | кӯчо̄̌ | кӯче̄̌ |
plur. | й | кӯчамаш | кӯчамийн | кӯчамашна | кӯчамаша | кӯчамашка |
куй куй – gorra
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | куй | куйнан | куйнна | куйно̄̌ | куйне̄̌ |
plur. | д | куйнаш | куйнийн | куйнашна | куйнаша | куйнашка |
кура кура – orgulloso
куьг куьг – mano
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | куьг | куьйган | куьйгана | куьйго̄̌ | куьйге̄̌ |
plur. | д | куьйгаш | куьйгийн | куьйгашна | куьйгаша | куьйгашка |
куьг то̄̌ха куьг тоха – tocar
sujeto en ergativo: ас куьг тӯху
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
куьг то̄̌ха | куьг тӯху | куьг тӯхура | куьг туьйхира | куьг то̄ьхна | куьг тӯхур |
кхиа кхиа – 1. crecer; 2. madurar
sujeto en absolutivo: со кхуьу
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
кхиа | кхуьу | кхуьура | кхиира | кхиъна | кхуьур |
кхиъна кхиъна – 1. adulto; 2. maduro
кхо кхо – tres
кхузахь кхузахь – aquí
къаме̌л къамел – conversación, discurso, habla
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | къаме̌л | къаме̄̌лан | къаме̄̌лана | къаме̄̌ло̄̌ | къаме̄̌ле̄̌ |
plur. | д | къаме̄̌лаш | къаме̄̌лийн | къаме̄̌лашна | къаме̄̌лаша | къаме̄̌лашка |
къаме̌л дан къамел дан – conversar, hablar con alguien
sujeto en ergativo: ас къаме̌л до̌
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
къаме̌л дан | къаме̌л до̌ | къаме̌л до̌ра | къаме̌л дира | къаме̌л дина | къаме̌л дер |
къахьо̄̌ къахьо – café
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | къахьо̄̌ | къахьо̄̌нан | къахьо̌нна | къахьо̄̌но̄̌ | къахьо̄̌га |
plur. | й | къахьо̄̌наш | къахьо̄̌нийн | къахьо̄̌нашна | къахьо̄̌наша | къахьо̄̌нашка |
къаьхьа къаьхьа – amargo
къе̄на къена – viejo (no joven)
къо̄̌на къона – joven
къу къу – ladrón, ladróna
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | къу | къуьнан | къуьнна | къуьно̄̌ | къуьне̄̌ |
plur. | б | къуй | къуйн | къуй | къуй | къуй |
кӏайн кӏайн – blanco
кӏант кӏант – chico, hijo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | кӏант | кӏентан | кӏантана | кӏанта | кӏанте̄̌ |
plur. | б | кӏентий | кӏентийн | кӏенташна | кӏенташа | кӏенташка |
кӏе̄да кӏеда – blando
кӏира кӏира – semana
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | кӏира | кӏиранан | кӏиранна | кӏирано̄̌ | кӏиране̄̌ |
plur. | д | кӏиранаш | кӏиранийн | кӏиранашна | кӏиранаша | кӏиранашка |
кӏорга кӏорга – profundo
лаа лаа – querer, desear (+ verbo)
sujeto en dativo: сӯна лаьа
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
лаа | лаьа | лаьара | лиира | лиъна | луур |
лаг лаг – 1. garganta; 2. cuello
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | лаг | логан | логана | лого̄̌ | логе̄̌ |
plur. | д | легаш | легийн | легашна | легаша | легашка |
лаза лаза – doler
sujeto en dativo: сӯна лозу
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
лаза | лозу | лозура | лезира | лезна | лозур |
лам лам – montaña
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | лам | ла̄манан | ла̄манна | ла̄мано̄̌ | ла̄мане̄̌ | ло̄̌ма |
plur. | д | лаьмнаш | лаьмнийн | лаьмнашна | лаьмнаша | лаьмнашка |
латта латта – estar de pie, estar parado
sujeto en absolutivo: со лаьтта
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
латта | лаьтта | лаьттара | лаьттира | лаьттина | лаьттар |
ла̄ца лаца – 1. capturar, atrapar, detener; 2. emplear, contratar (un trabajador); 3. alquilar (de alguien)
sujeto en ergativo: ас ло̄цу
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
ла̄ца | ло̄цу | ло̄цура | ле̄цира | лаьцна | ло̄цур |
лачкъо̄̌ лачкъо – 1. esconder; 2. robar, hurtar
sujeto en ergativo: ас лачкъадо
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
лачкъо̄̌ | д | лачкъадо | лачкъадора | лачкъийра | лачкъийна | лачкъадор |
в | лачкъаво | лачкъавора | лачкъавор |
й | лачкъайо | лачкъайора | лачкъайор |
б | лачкъабо | лачкъабора | лачкъабор |
лаьцна лаьцна – sobre (una tema)
лекха лекха – alto
ле̄̌ло̄̌рхо̄̌ лелорхо – conductor
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | ле̄̌ло̄̌рхо̄̌ | ле̄̌ло̄̌рхо̄̌чун | ле̄̌ло̄̌рхо̄̌чунна | ле̄̌ло̄̌рхо̄̌чо̄̌ | ле̄̌ло̄̌рхо̄̌чуьнга |
plur. | б | ле̄̌ло̄̌рхой | ле̄̌ло̄̌рхойн | ле̄̌ло̄̌рхой | ле̄̌ло̄̌рхой | ле̄̌ло̄̌рхой |
лерг лерг – oreja
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | лерг | лерган | лергана | лерго̄̌ | лерге̄̌ |
plur. | д | лергаш | лергийн | лергашна | лергаша | лергашка |
ле̄̌ха леха – buscar
sujeto en ergativo: ас ло̄ьху
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
ле̄̌ха | ло̄ьху | ло̄ьхура | лийхира | ле̌хна | ло̄ьхур |
лимон лимон – limón
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | лимон | лимо̄нан | лимонна | лимо̄но̄̌ | лимо̄не̄̌ |
plur. | й | лимо̄наш | лимо̄нийн | лимо̄нашна | лимо̄наша | лимо̄нашка |
ло̄̌ ло – nieve
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | ло̄̌ | лайн | лайна | лайно̄̌ | лайга |
plur. | д | ло̌ш | ло̌йн | ло̌шна | ло̌ша | ло̌шка |
ловза ловза – jugar
sujeto en absolutivo: со ловзу
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
ловза | ловзу | ловзура | левзира | левзина | ловзур |
ловзар ловзар – 1. juego; 2. boda
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | ловзар | ловзаран | ловзарна | ловзаро̄̌ | ловзарга |
plur. | д | ловзарш | ловзарийн | ловзаршна | ловзарша | ловзаршка |
ло̄̌ма лома – en las montañas (dirección)
ло̄̌махь ломахь – en las montañas (lugar)
ло̌р лор – doctor
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | ло̌р | ло̄ьран | ло̄ьрана | ло̄ьро̄̌ | ло̄ьре̄̌ |
plur. | б | ло̄ьраш | ло̄ьрийн | ло̄ьрашна | ло̄ьраша | ло̄ьрашка |
лоха лоха – bajo
лӯлахо̄̌ лулахо – vecino, vecina
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | лӯлахо̄̌ | лӯлахо̄̌чун | лӯлахо̄̌чунна | лӯлахо̄̌чо̄̌ | лӯлахо̄̌чуьнга |
plur. | б | лӯлахо̌й | лӯлахо̌йн | лӯлахо̌й | лӯлахо̌й | лӯлахо̌й |
мага мага – poder
sujeto en ergativo: ас мега
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
мага | мега | мегара | мегира | мегна | мегар |
маж маж – barba
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | маж | можан | можана | можо̄̌ | може̄̌ |
plur. | й | мажош | мажойн | мажошна | мажоша | мажошка |
майра майра – marido
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | майра | майрачун | майрачунна | майрачо̄̌ | майрачуьнга |
plur. | б | ма̄рош | ма̄ройн | ма̄рошна | ма̄роша | ма̄рошка |
мала мала – beber
sujeto en ergativo: ас молу
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
мала | молу | молура | мелира | мелла | мер |
малх малх – sol
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | малх | маьлхан | маьлхана | маьлхо̄̌ | маьлхе̄̌ |
мара мара – nariz
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | мара | меран | мерана | мepо̄̌ | мере̄̌ |
plur. | д | марош | маройн | марошна | мароша | марошка |
марха марха – nube
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | марха | мархин | мархина | мархо̄̌ | мархе̄̌ |
plur. | й | мархаш | мархийн | мархашна | мархаша | мархашка |
мас мас – pelo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | мас | месан | месана | месо̄̌ | месе̄̌ |
plur. | й | месаш | месийн | месашна | месаша | месашка |
маса маса – cuánto
массо̄̌ а массо а – todos, todas
мах мах – precio
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | мах | ме̄хан | ме̄хана | ме̄хо̄̌ | ме̄хе̄̌ |
plur. | б | ме̄хаш | ме̄хийн | ме̄хашна | ме̄хаша | ме̄хашка |
маца маца – cuándo
машен машен – coche
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | машен | машенан | машенна | машено̄̌ | машене̄̌ |
plur. | й | машенаш | машенийн | машенашна | машенаша | машенашка |
маьждиг маьждиг – mezquita
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | маьждиг | маьждиган | маьждигна | маьждиго̄̌ | маьждиге̄̌ |
plur. | д | маьждигаш | маьждигийн | маьждигашна | маьждигаша | маьждигашка |
маьнга маьнга – cama
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | маьнга | маьнгин | маьнгина | маьнго̄̌ | маьнге̄̌ |
plur. | д | маьнгеш | маьнгийн | маьнгешна | маьнгеша | маьнгешка |
маьнги тӏе̌хь маьнги тӏехь – en la cama, sobre la cama
мела мела – cálido
меллаша меллаша – lento
мерза мерза – dulce
меттиг меттиг – lugar, sitio; asiento
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | меттиг | меттиган | меттигна | меттиго̄̌ | меттиге̄̌ |
plur. | й | меттигаш | меттигийн | меттигашна | меттигаша | меттигашка |
меца меца – hambriento
мийра то̄̌ха мийра тоха – dar una patada
sujeto en ergativo: ас мийра тӯху
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
мийра то̄̌ха | мийра тӯху | мийра тӯхура | мийра туьйхира | мийра то̄ьхна | мийра тӯхур |
мила мила – quién
Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
мила | хье̄нан | хьанна | хьа | хьаьнга |
муьлш | | | | |
мича мича – a donde
мичара мичара – de donde
мичахь мичахь – donde
могуш могуш – sano
мо̄жа можа – amarillo
моз моз – miel
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | моз | мезан | мазана | мазо̄̌ | мазе̄̌ |
plur. | д | мезаш | мезийн | мезашна | мезаша | мезашка |
мо̌стагӏ мостагӏ – enemigo, oponente
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | мо̌стагӏ | мо̌стагӏан | мо̌стагӏна | мо̌стагӏо̄̌ | мǒcтaгӏе̄̌ |
plur. | б | мо̌стагӏий | мо̌стагӏийн | мо̌стагӏашна | мо̌стагӏаша | мо̌стагӏашка |
мо̌тт мотт – lengua, idioma
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | мо̌тт | меттан | маттана | матто̄̌ | матте̄̌ |
plur. | д | меттанаш | меттанийн | меттанашна | меттанаша | меттанашка |
мо̌тта мотта – parecer (p.ej. me parece que...)
sujeto en dativo: сӯна моьтту
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
мо̌тта | моьтту | моьттура | моьттира | моьттина | моьттур |
мохь мохь – grito
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | мохь | маьхьаран | маьхьарна | маьхьаро̄̌ | маьхьаре̄̌ |
plur. | д | маьхьарий | маьхьарийн | маьхьаршна | маьхьарша | маьхьаршка |
мохь то̄̌ха мохь тоха – 1. gritar; 2. llamar, convocar
sujeto en ergativo: ас мохь тӯху
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
мохь то̄̌ха | мохь тӯху | мохь тӯхура | мохь туьйхира | мохь то̄ьхна | мохь тӯхур |
музей музей – museo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | музей | музейн | музейна | музейно̄̌ | музейга |
plur. | й | музейш | музейийн | музейшна | музейша | музейшка |
мукъа мукъа – libre (desocupado; festivo, de descanso)
мутта мутта – zumo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | мутта | муттанан | муттанна | муттано̄̌ | муттане̄̌ |
plur. | д | муттанаш | муттанийн | муттанашна | муттанаша | муттанашка |
муха муха – cómo, qué (tipo de)
муьста муьста – agrio
наб наб – sueño
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | наб | на̄баран | на̄барна | на̄баро̄̌ | на̄баре̄̌ |
plur. | й | на̄барш | на̄барийн | на̄баршна | на̄барша | на̄баршка |
наб йан наб йан – dormir
sujeto en ergativo: ас наб йо̌
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
наб йан | наб йо̌ | наб йо̌ра | наб йира | наб йина | наб йер |
наггахь наггахь – rara vez, raramente
на̄кха накха – pecho
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | на̄кха | не̄кхан | не̄кхана | не̄кхо̄̌ | не̄кхе̄̌ |
plur. | д | на̄кхош | на̄кхойн | на̄кхошна | на̄кхоша | на̄кхошка |
на̄къо̌ст накъост – colega, compañero
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | на̄къо̌ст | на̄къо̌стан | на̄къо̌стана | на̄къо̌сто̄̌ | на̄къо̌сте̄̌ |
plur. | б | на̄къо̌стий | на̄къо̌стийн | на̄къо̌сташна | на̄къо̌сташа | на̄къо̌сташка |
нана нана – madre, mamá
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | нана | не̄нан | нанна | на̄нас | не̄не̄̌ |
plur. | б | на̄ной | на̄нойн | на̄ной | на̄ной | на̄ной |
наьрс наьрс – pepino
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | наьрс | наьрсан | наьрсана | наьрсо̄̌ | наьрсе̄̌ |
plur. | й | наьрсаш | наьрсийн | наьрсашна | наьрсаша | наьрсашка |
не̌къ некъ – camino
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | не̌къ | не̄̌къан | не̄̌къана | не̄̌къо̄̌ | не̄̌къе̄̌ |
plur. | д | не̄̌къаш | не̄̌къийн | не̄̌къашна | не̄̌къаша | не̄̌къашка |
не̄̌къахо̄̌ некъахо – pasajero, viajero
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | не̄̌къахо̄̌ | не̄̌къахо̄̌чун | не̄̌къахо̄̌чунна | не̄̌къахо̄̌чо̄̌ | не̄̌къахо̄̌чуьнга |
plur. | б | не̄̌къахой | не̄̌къахойн | не̄̌къахой | не̄̌къахой | не̄̌къахой |
не̌хча нехча – queso
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | не̌хча | не̌хчин | не̌хчина | не̌хчо̄̌ | не̌хче̄̌ |
plur. | й | не̌хчанаш | не̌хчанийн | не̌хчанашна | не̌хчанаша | не̌хчанашка |
не̌ӏ неӏ – puerta
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | не̌ӏ | не̌ӏаран | не̌ӏарна | не̌ӏаро̄̌ | не̌ӏаре̄̌ |
plur. | й | не̌ӏарш | не̌ӏарийн | не̌ӏаршна | не̌ӏарша | не̌ӏаршка |
не̌ӏара йуххе̌хь неӏара йуххехь – al lado de la puerta
не̌ӏарна йуххе̌хь неӏарна йуххехь – al lado de la puerta
нийса нийса – 1. recto, llano; 2. correcto; 3. justo
нийса до̄цу нийса доцу – incorrecto, errado
д | в | й | б |
нийса до̄цу | нийса во̄цу | нийса йо̄цу | нийса бо̄цу |
нохчи нохчи – Checheno, Chechena
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | нохчи | нохчичун | нохчичунна | нохчичо̄̌ | нохчичуьнга |
plur. | б | нохчий | нохчийн | нохчашна | нохчаша | нохчашка |
нохчийн маттахь нохчийн маттахь – en idioma checheno
нохчийн мо̌тт нохчийн мотт – idioma checheno
Нохчийчоь Нохчийчоь – Chechenia
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | Нохчийчоь | Нохчийчоьнан | Нохчийчоьнна | Нохчийчоьнō̌ | Нохчийчу |
о̄̌зо̄̌ озо – tirar
sujeto en ergativo: ас о̄̌задо
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
о̄̌зо̄̌ | д | о̄̌задо | о̄̌задора | о̄̌зийра | о̄̌зийна | о̄̌задор |
в | о̄̌заво | о̄̌завора | о̄̌завор |
й | о̄̌зайо | о̄̌зайора | о̄̌зайор |
б | о̄̌забо | о̄̌забора | о̄̌забор |
ойла ойла – pensamiento, idea
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | ойла | ойланан | ойланна | ойланно̄̌ | ойлане̄̌ |
plur. | й | ойланаш | ойланийн | ойланашна | ойланаша | ойланашка |
ойла йан ойла йан – pensar
sujeto en ergativo: ас ойла йо̌
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
ойла йан | ойла йо̌ | ойла йо̌ра | ойла йира | ойла йина | ойла йер |
о̌лхазар олхазар – pájaro
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | о̌лхазар | о̌лхазаран | о̌лхазарна | о̌лхазаро̄̌ | о̌лхазаре̄̌ |
plur. | д | о̌лхазарш | о̌лхазарийн | о̌лхазаршна | о̌лхазарша | о̌лхазаршка |
оьзда оьзда – cortés, educado
оьрсийн маттахь оьрсийн маттахь – en idioma ruso
оьрсийн мо̌тт оьрсийн мотт – idioma ruso
па̄зат пазат – calcetín
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | па̄зат | па̄затан | па̄затна | па̄зато̄̌ | па̄зате̄̌ |
plur. | й | па̄заташ | па̄затийн | па̄заташна | па̄заташа | па̄заташка |
пе̌н пен – pared
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | пе̌н | пе̄̌нан | пе̌нна | пе̄̌но̄̌ | пе̄̌не̄̌ |
plur. | д | пе̄̌наш | пе̄̌нийн | пе̄̌нашна | пе̄̌наша | пе̄̌нашка |
пе̄̌на йуххе̌хь пена йуххехь – junto a la pared
пе̄̌на тӏе̌хь пена тӏехь – en la pared (lugar)
пе̄̌на юххе̌хь пена юххехь – junto a la pared
пе̄̌тар петар – piso, apartamento
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | пе̄̌тар | пе̄̌таран | пе̄̌тарна | пе̄̌таро̄̌ | пе̄̌таре̄̌ |
plur. | й | пе̄̌тарш | пе̄̌тарийн | пе̄̌таршна | пе̄̌тарша | пе̄̌таршка |
пилот пилот – piloto
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | пилот | пилотан | пилотана | пилото̄̌ | пилоте̄̌ |
plur. | б | пилоташ | пилотийн | пилоташна | пилоташа | пилоташка |
полицин бе̌лхало̄̌ полицин белхало – agente de policía
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | полицин бе̌лхало̄̌ | полицин бе̌лхало̄̌чун | полицин бе̌лхало̄̌чунна | полицин бе̌лхало̄̌чо̄̌ | полицин бе̌лхало̄̌чуьнга |
plur. | б | полицин бе̌лхало̌й | полицин бе̌лхало̌йн | полицин бе̌лхало̌й | полицин бе̌лхало̌й | полицин бе̌лхало̌й |
помидор помидор – tomate
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | помидор | помидоран | помидорана | помидоро̄̌ | помидоре̄̌ |
plur. | й | помидораш | помидорийн | помидорашна | помидораша | помидорашка |
пхи пхи – cinco
пӏелг пӏелг – dedo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | пӏелг | пӏелган | пӏелгана | пӏелго̄̌ | пӏелге̄̌ |
plur. | д | пӏелгаш | пӏелгийн | пӏелгашна | пӏелгаша | пӏелгашка |
пӏелг то̄̌ха пӏелг тоха – tocar
sujeto en ergativo: ас пӏелг тӯху
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
пӏелг то̄̌ха | пӏелг тӯху | пӏелг тӯхура | пӏелг туьйхира | пӏелг то̄ьхна | пӏелг тӯхур |
рагӏ рагӏ – cola
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | рагӏ | рогӏан | рогӏана | рогӏо̄̌ | рогӏе̄̌ |
plur. | й | раьгӏнаш | раьгӏнийн | раьгӏнашна | раьгӏнаша | раьгӏнашка |
ресторан ресторан – restaurante
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | ресторан | ресторанан | ресторанна | ресторано̄̌ | ресторане̄̌ |
plur. | й | ресторанаш | ресторанийн | ресторанашна | ресторанаша | ресторанашка |
сайн сайн – mi propio, mi propia
салти салти – soldado
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | салти | салтичун | салтичунна | салтичо̄̌ | салтичуьнга |
plur. | б | салтий | салтийн | салташна | салташа | салташка |
самукъане̄̌ самукъане – interesante
сан сан – mi
сарахь сарахь – en la tarde
сахьт сахьт – hora
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | сахьт | сахьтан | сахьтана | сахьто̄̌ | сахьте̄̌ |
plur. | д | сахьташ | сахьтийн | сахьташна | сахьташа | сахьташка |
селхана селхана – ayer
сийна сийна – azul
сирла сирла – claro
сиха сиха – rápido
со со – yo
Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
со | сан | сӯна | ас / аса | со̄ьга |
со̌м сом – rublo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | со̌м | со̄ьман | со̄ьмана | со̄ьмо̄̌ | со̄ьме̄̌ |
plur. | д | со̄ьмаш | со̄ьмийн | со̄ьмашна | со̄ьмаша | со̄ьмашка |
сонта сонта – estúpido
Соьлжа-Гӏа̄ла Соьлжа-Гӏала – Grozni (ciudad)
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | Соьлжа-Гӏа̄ла | Соьлжа-Гӏа̄лин | Соьлжа-Гӏа̄лина | Соьлжа-Гӏа̄лано̄̌ | Соьлжа-Гӏа̄ла |
стаг стаг – persona, ser humano
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | стаг | стеган | стагана | стага | стаге̄̌ |
статйа статйа – artículo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | статйа | статйан | статйана | статйано̄̌ | статйага |
plur. | й | статйаш | статйийн | статйашна | статйаша | статйашка |
сте̌нга стенга – a donde
сте̌нгара стенгара – de donde
сте̌нгахь стенгахь – donde
стигал стигал – cielo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | стигал | стигалан | стигална | стигало̄̌ | стигала | стигале̄̌ |
plur. | й | стигалш | стигалийн | стигалшна | стигалша | стигалшка |
стол стол – mesa
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | стол | стоьлан | стоьлана | стоьло̄̌ | стоьле̄̌ |
plur. | й | стоьлаш | стоьлийн | стоьлашна | стоьлаша | стоьлашка |
сто̌м стом – fruta
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | сто̌м | сто̄ьман | сто̄ьмана | сто̄ьмо̄̌ | сто̄ьме̄̌ |
plur. | д | сто̄ьмаш | сто̄ьмийн | сто̄ьмашна | сто̄ьмаша | сто̄ьмашка |
стомма стомма – gordo, grueso
стоьла тӏе̌хь стоьла тӏехь – sobre la mesa
стоьла хьалха стоьла хьалха – a la mesa
студент студент – estudiante (masc.)
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | студент | студентан | студентана | студенто̄̌ | студенте̄̌ |
plur. | б | студенташ | студентийн | студенташна | студенташа | студенташка |
студентка студентка – estudiante (fem.)
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | студентка | студенткин | студенткина | студенткас | студентке̄̌ |
plur. | б | студенткаш | студенткийн | студенткашна | студенткаша | студенткашка |
сурт сурт – imagen, cuadro, dibujo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | сурт | суьртан | суьртана | суьрто̄̌ | суьрте̄̌ |
plur. | д | суьрташ | суьртийн | суьрташна | суьрташа | суьрташка |
суьйре̄̌ суьйре – la tarde
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | суьйре̄̌ | суьйре̄̌нан | суьйре̌нна | суьйре̄̌но̄̌ | суьйре̄̌не̄̌ |
plur. | й | суьйре̄̌наш | суьйре̄̌нийн | суьйре̄̌нашна | суьйре̄̌наша | суьйре̄̌нашка |
такси такси – taxi
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | такси | таксин | таксина | таксино̄̌ | таксига |
plur. | й | таксеш | таксийн | таксешна | таксеша | таксешка |
тарсал тарсал – ardilla
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | тарсал | тарсалан | тарсална | тарсало̄̌ | тарсале̄̌ |
plur. | й | тарсалш | тарсалийн | тарсалшна | тарсалша | тарсалшка |
татта татта – empujar
sujeto en ergativo: ас тотту
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
татта | тотту | тоттура | теттира | теттина | тоттур |
тахана тахана – hoy
таханле̄ра таханлера – de hoy (adjetivo)
тера тера – similar
тетрад тетрад – cuaderno
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | тетрад | тетрадан | тетрадна | тетрадо̄̌ | тетраде̄̌ |
plur. | д | тетрадаш | тетрадийн | тетрадашна | тетрадаша | тетрадашка |
те̄̌ша теша – creer (a alguien; en algo)
sujeto en absolutivo: со те̄̌ша
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
те̄̌ша | те̄̌ша | те̄̌шара | тийшира | те̌шна | те̄̌шар |
тиша тиша – viejo (no nuevo)
то̄ба тоба – 1. grupo (de personas); 2. muchedumbre
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | то̄ба | то̄банан | то̄банна | то̄бано̄̌ | то̄бане̄̌ |
plur. | й | то̄банаш | то̄банийн | то̄банашна | то̄банаша | то̄банашка |
то̄̌ха тоха – golpear
sujeto en ergativo: ас тӯху
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
то̄̌ха | тӯху | тӯхура | туьйхира | то̄ьхна | тӯхур |
туфли туфли – zapato
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | туфли | туфлин | туфлина | туфлино̄̌ | туфлига |
plur. | й | туфлеш | туфлийн | туфлешна | туфлеша | туфлешка |
туьйра туьйра – cuento de hadas
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | туьйра | туьйранан | туьйранна | туьйрано̄̌ | туьйранē̌ |
plur. | д | туьйранаш | туьйранийн | туьйранашна | туьйранаша | туьйранашка |
туька туька – tienda
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | туька | туьканан | туьканна | туькано̄̌ | туькана | туькане̄̌ |
plur. | й | туьканаш | туьканийн | туьканашна | туьканаша | туьканашка |
тхан тхан – nuestro, nuestra, nuestros, nuestras (excl.)
тхо тхо – nosotros, nosotras (excl.).
Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
тхо | тхан | тхӯна | о̄ха | тхо̄ьга |
тӏай тӏай – puente
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | тӏай | тӏе̄̌н | тӏайна | тӏайно̄̌ | тӏайга |
plur. | д | тӏе̌ш | тӏе̌ийн | тӏе̌шна | тӏе̌ша | тӏе̌шка |
тӏаккха тӏаккха – después
тӏом тӏом – guerra
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | тӏом | тӏеман | тӏамана | тӏамо̄̌ | тӏаме̄̌ |
plur. | б | тӏемаш | тӏемийн | тӏемашна | тӏемаша | тӏемашка |
тӏоьрмиг тӏоьрмиг – bolso, mochila
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | тӏоьрмиг | тӏоьрмиган | тӏоьрмигна | тӏоьрмиго̄̌ | тӏоьрмиге̄̌ |
plur. | д | тӏоьрмигаш | тӏоьрмигийн | тӏоьрмигашна | тӏоьрмигаша | тӏоьрмигашка |
тӏулг тӏулг – piedra
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | тӏулг | тӏулган | тӏулгана | тӏулго̄̌ | тӏулге̄̌ |
plur. | д | тӏулгаш | тӏулгийн | тӏулгашна | тӏулгаша | тӏулгашка |
университет университет – universidad
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | университет | университетан | университетана | университето̄̌ | университете̄̌ |
plur. | й | университеташ | университетийн | университеташна | университеташа | университеташка |
ӯрам урам – calle
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | ӯрам | ӯраман | ӯрамна | ӯрамо̄̌ | ӯраме̄̌ |
plur. | д | ӯрамаш | ӯрамийн | ӯрамашна | ӯрамаша | ӯрамашка |
урок урок – lección
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | урок | урокан | урокана | уроко̄̌ | уроке̄̌ |
plur. | й | урокаш | урокийн | урокашна | урокаша | урокашка |
урс урс – cuchillo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | урс | уьрсан | уьрсана | уьрсо̄̌ | уьрсе̄̌ |
plur. | д | арсаш | арсийн | арсашна | арсаша | арсашка |
уьш уьш – ellos, ellas
Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
уьш | це̄ран | царна | ца̄ра | цаьрга |
фамили фамили – apellido
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | фамили | фамилин | фамилина | фамилино̄̌ | фамилига |
plur. | й | фамилеш | фамилийн | фамилешна | фамилеша | фамилешка |
фильм фильм – película
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | фильм | фильман | фильмана | фильмо̄̌ | фильме̄̌ |
plur. | й | фильмаш | фильмийн | фильмашна | фильмаша | фильмашка |
хаа хаа – 1. saber; 2. ser capaz de
sujeto en dativo: сӯна хаьа
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
хаа | хаьа | хаьара | хиира | хиъна | хаьар |
хаам хаам – mensaje
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | хаам | хааман | хаамна | хаамо̄̌ | хааме̄̌ |
plur. | б | хаамаш | хаамийн | хаамашна | хаамаша | хаамашка |
хаар хаар – conocimiento
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | хаар | хааран | хаарна | хааро̄̌ | хааре̄̌ |
plur. | д | хаарш | хаарийн | хааршна | хаарша | хааршка |
хабар хабар – noticia; rumor
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | хабар | хабаран | хабарна | хабаро̄̌ | хабаре̄̌ |
plur. | д | хабарш | хабарийн | хабаршна | хабарша | хабаршка |
хаза хаза – oír
sujeto en dativo: сӯна хеза
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
хаза | хеза | хезара | хезира | хезна | хезар |
хаза хаза – hermoso
хала хала – difícil
хан хан – tiempo
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | хан | хе̄нан | ханна | хе̄но̄̌ | хе̄не̄̌ |
plur. | й | хе̄наш | хе̄нийн | хе̄нашна | хе̄наша | хе̄нашка |
харцдерг харцдерг – mentira
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | харцдерг | харцдолчун | харцдолчунна | харцдолчо̄̌ | харцдолчуьнга |
plur. | д | харцдерш | харцдерийн | харцдершна | харцдерша | харцдершка |
хасстом хасстом – verdura
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | хасстом | хассто̄ьман | хассто̄ьмана | хассто̄ьмо̄̌ | хассто̄ьме̄̌ |
plur. | д | хассто̄ьмаш | хассто̄ьмийн | хассто̄ьмашна | хассто̄ьмаша | хассто̄ьмашка |
хатта хатта – preguntar
sujeto en ergativo: ас хотту
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
хатта | хотту | хоттура | хаьттира | хаьттина | хоттур |
хаттар хаттар – pregunta
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | хаттар | хаттаран | хаттарна | хаттаро̄̌ | хаттаре̄̌ |
plur. | д | хаттарш | хаттарийн | хаттаршна | хаттарша | хаттаршка |
хелхар хелхар – baile
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | хелхар | хелхаран | хелхарна | хелхаро̄̌ | хелхаре̄̌ |
plur. | д | хелхарш | хелхарийн | хелхаршна | хелхарша | хелхаршка |
хелхар дан хелхар дан – bailar
sujeto en ergativo: ас хелхар до̌
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
хелхар дан | хелхар до̌ | хелхар до̌ра | хелхар дира | хелхар дина | хелхар дер |
хеча хеча – pantalones
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | хеча | хечин | хечина | хечо̄̌ | хече̄̌ |
plur. | й | хечеш | хечийн | хечешна | хечеша | хечешка |
хи хи – 1. agua; 2. río
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | хи | хин | хина | хино̄̌ | хе̄̌ | хине̄̌ |
plur. | д | хиш | хиийн | хишна | хиша | хишка |
хила хила – ser, estar
sujeto en absolutivo: со хуьлу
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
хила | хуьлу | хуьлура | хилира | хилла | хир |
хо̌х хох – cebolla
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | хо̌х | хо̄̌хан | хо̄̌хана | хо̄̌хо̄̌ | хо̄̌хе̄̌ |
plur. | д | хо̄̌хаш | хо̄̌хийн | хо̄̌хашна | хо̄̌хаша | хо̄̌хашка |
хьайн хьайн – tu propio, tu propia
хьалха хьалха – hace; antes
хьан хьан – tu
хьаша хьаша – huésped, huéspeda
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | хьаша | хье̄шан | хье̄шана | хье̄шо̄̌ | хье̄ше̄̌ |
plur. | б | хье̄ший | хье̄шийн | хье̄шашна | хье̄шаша | хье̄шашка |
хье̄къале̄̌ хьекъале – inteligente
хье̄нан хьенан – de quién
хье̄̌хархо̄̌ хьехархо – profesor, profesora
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | хье̄̌хархо̄̌ | хье̄̌хархо̄̌чун | хье̄̌хархо̄̌чунна | хье̄̌хархо̄̌чо̄̌ | хье̄̌хархо̄̌чуьнга |
plur. | б | хье̄̌хархой | хье̄̌хархойн | хье̄̌хархой | хье̄̌хархой | хье̄̌хархой |
хьо хьо – tú
Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
хьо | хьан | хьӯна | ахь / ахьа | хьо̄ьга |
хьормат хьормат – pera
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | хьормат | хьорматан | хьорматна | хьормато̄̌ | хьормате̄̌ |
plur. | й | хьорматаш | хьорматийн | хьорматашна | хьорматаша | хьорматашка |
хӏара хӏара – esto
Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
хӏара | хӏокхуьнан | хӏокхунна | хӏокхо̄ | хӏокхуьнга |
хӏорш | | | | |
хӏаъ хӏаъ – sí
хӏетахь хӏетахь – entonces
хӏинца хӏинца – ahora
хӏора дийнахь хӏора дийнахь – todos los días, cada día
хӏора кӏиранах хӏора кӏиранах – cada semana
хӏора ӏуьйранна хӏора ӏуьйранна – cada mañana
хӏо̌рд хӏорд – mar
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | хӏо̌рд | хӏо̌рдан | хӏо̌рдана | хӏо̌рдо̄̌ | хӏо̌рде̄̌ |
plur. | д | хӏо̌рдаш | хӏо̌рдийн | хӏо̌рдашна | хӏо̌рдаша | хӏо̌рдашка |
хӏума хӏума – cosa
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | хӏума | хӏуманан | хӏуманна | хӏумано̄̌ | хӏумане̄̌ |
plur. | й | хӏуманаш | хӏуманийн | хӏуманашна | хӏуманаша | хӏуманашка |
хӏун хӏун – qué
Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
хӏун | сте̄̌нан | сте̌нна | сте̄̌ | стенга |
хӏунда хӏунда – por qué
ца ца – no
церан церан – su (fr. leur, en. their)
церг церг – diente
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | церг | церган | цергана | церго̄̌ | церге̄̌ |
plur. | й | цергаш | цергийн | цергашна | цергаша | цергашка |
цигахь цигахь – allí
цициг цициг – gato, gata
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | цициг | цициган | цицигна | цициго̄̌ | цициге̄̌ |
plur. | д | цицигаш | цицигийн | цицигашна | цицигаша | цицигашка |
цкъа цкъа – una vez
цкъа а цкъа а – nunca
цомгуш цомгуш – enfermo
цунде̄ла цундела – por eso
цуьнан цуьнан – su (fr. son/sa, en. his/her)
цхьа цхьа – uno
цхьа̄ а цхьа а – nadie, nada, ninguno
цхьатерра цхьатерра – igual, idéntico
цхьаьна цхьаьна – junto
цӏа цӏа – a la casa (dirección)
цӏахь цӏахь – en casa
цӏе цӏе – nombre
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | цӏе | цӏеран | цӏарна | цӏаро̄̌ | цӏаре̄̌ |
plur. | й | цӏерш | цӏерийн | цӏершна | цӏерша | цӏершка |
цӏейа̄йархо̄̌ цӏейайархо – bombero
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | в | й | цӏейа̄йархо̄̌ | цӏейа̄йархо̄̌чун | цӏейа̄йархо̄̌чунна | цӏейа̄йархо̄̌чо̄̌ | цӏейа̄йархо̄̌чуьнга |
plur. | б | цӏейа̄йархой | цӏейа̄йархойн | цӏейа̄йархой | цӏейа̄йархой | цӏейа̄йархой |
цӏе̌н цӏен – rojo
цӏена цӏена – limpio, puro
цӏенкъа цӏенкъа – suelo, piso
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | цӏенкъа | цӏенкъанан | цӏенкъанна | цӏенкъано̄̌ | цӏенкъа |
plur. | й | цӏенкъанаш | цӏенкъанийн | цӏенкъанашна | цӏенкъанаша | цӏенкъанашка |
цӏенкъахь цӏенкъахь – en el suelo
цӏе̄ра цӏера – doméstico
цӏе̄ра бо̌лх цӏера болх – deberes, tarea
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | цӏе̄ра бо̌лх | цӏе̄ра бе̌лхан | цӏе̄ра балхана | цӏе̄ра балхо̄̌ | цӏе̄ра балхе̄̌ |
plur. | б | цӏе̄ра бе̌лхаш | цӏе̄ра бе̌лхийн | цӏе̄ра бе̌лхашна | цӏе̄ра бе̌лхаша | цӏе̄ра бе̌лхашка |
цӏерпо̌шт цӏерпошт – tren
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | цӏерпо̌шт | цӏерпо̌штан | цӏерпо̌штана | цӏерпо̌што̄̌ | цӏерпо̌шта |
plur. | й | цӏерпо̌шташ | цӏерпо̌штийн | цӏерпо̌шташна | цӏерпо̌шташа | цӏерпо̌шташка |
цӏерпо̌шта тӏе̌хь цӏерпошта тӏехь – en tren
ча̄гӏар чагӏар – vino
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | ча̄гӏар | ча̄гӏаран | ча̄гӏарна | ча̄гӏаро̄̌ | ча̄гӏаре̄̌ |
plur. | д | ча̄гӏарш | ча̄гӏарийн | ча̄гӏаршна | ча̄гӏарша | ча̄гӏаршка |
чай чай – té
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | чай | чайнан | чайнна | чайно̄̌ | чайне̄̌ |
plur. | д | чайнаш | чайнийн | чайнашна | чайнаша | чайнашка |
чам чам – gusto, sabor
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | чам | чо̄ман | чо̄мана | чо̄мо̄̌ | чо̄ме̄̌ |
plur. | б | че̄маш | че̄мийн | че̄машна | че̄маша | че̄машка |
чов чов – herida
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | чов | чевнан | чевнна | чевно̄̌ | чевне̄̌ |
plur. | й | чевнаш | чевнийн | чевнашна | чевнаша | чевнашка |
чов йан чов йан – herir
sujeto en ergativo: ас чов йо̌
infinitivo | Clase | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
чов йан | д | чов йо̌ | чов йо̌ра | чов йира | чов йина | чов йер |
вов йан | в | вов йо̌ | вов йо̌ра | вов йира | вов йина | чов йер |
йов йан | й | йов йо̌ | йов йо̌ра | йов йира | йов йина | чов йер |
бов йан | б | бов йо̌ | бов йо̌ра | бов йира | бов йина | чов йер |
чо̌рпа чорпа – sopa
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | чо̌рпа | чо̌рпин | чо̌рпина | чо̌рпано̄̌ | чо̌рпане̄̌ |
plur. | й | чо̌рпанаш | чо̌рпанийн | чо̌рпанашна | чо̌рпанаша | чо̌рпанашка |
чӏа̄ра чӏара – pez, pescado
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | чӏа̄ра | чӏе̄ран | чӏе̄рана | чӏе̄ро̄̌ | чӏе̄ре̄̌ |
plur. | д | чӏе̄рий | чӏе̄рийн | чӏе̄рашна | чӏе̄раша | чӏе̄рашка |
чӏо̄гӏа чӏогӏа – duro
чӏо̄гӏа чӏогӏа – muy
ше̄кар шекар – azúcar
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | ше̄кар | ше̄каран | ше̄карна | ше̄каро̄̌ | ше̄каре̄̌ |
plur. | д | ше̄карш | ше̄карийн | ше̄каршна | ше̄карша | ше̄каршка |
шен шен – su propio, su propia
ши ши – dos
шийла шийла – frío
школа школа – escuela
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | школа | школин | школина | школо̄̌ | школе̄̌ |
plur. | й | школаш | школийн | школашна | школаша | школашка |
шо шо – año
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | шо | шеран | шарна | шеро̄̌ | шере̄̌ |
plur. | д | шераш | шерийн | шерашна | шераша | шерашка |
шу шу – vosotros, vosotras
Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
шу | шун | шуна | аша | шуьга |
шун шун – vuestro vuestra vuestros vuestras
шура шура – leche
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | шура | шурин | шурина | шуро̄̌ | шуре̄̌ |
plur. | й | шуьреш | шуьрийн | шуьрешна | шуьреша | шуьрешка |
шуьйра шуьйра – ancho
экзамен экзамен – examen
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | экзамен | экзаменан | экзаменна | экзамено̄̌ | экзамене̄̌ |
plur. | й | экзаменаш | экзаменийн | экзаменашна | экзаменаша | экзаменашка |
э̄̌ца эца – 1. tomar; 2. comprar; 3. recibir
sujeto en ergativo: ас о̄ьцу
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
э̄̌ца | о̄ьцу | о̄ьцура | ийцира | э̌цна | о̄ьцур |
э̄̌ша эша – 1. faltar, carecer; 2. necesitar
sujeto en dativo: сӯна о̄ьшу
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
э̄̌ша | о̄ьшу | о̄ьшура | ийшира | э̌шна | о̄ьшур |
ӏа ӏа – invierno
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | ӏа | ӏаьнан | ӏаьнна | ӏаьно̄̌ | ӏаьне̄̌ |
plur. | д | ӏаьнаш | ӏаьнийн | ӏаьнашна | ӏаьнаша | ӏаьнашка |
ӏаж ӏаж – manzana
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | ӏаж | ӏе̄жан | ӏе̄жана | ӏе̄жо̄̌ | ӏе̄же̄̌ |
plur. | д | ӏе̄жаш | ӏе̄жийн | ӏе̄жашна | ӏе̄жаша | ӏе̄жашка |
ӏай ӏай – en invierno
ӏайг ӏайг – cuchara
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | ӏайг | ӏайган | ӏайгана | ӏайго̄̌ | ӏайге̄̌ |
plur. | д | ӏайгаш | ӏайгийн | ӏайгашна | ӏайгаша | ӏайгашка |
ӏам ӏам – 1. lago; 2. charco
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | б | ӏам | ӏо̄ман | ӏо̄мана | ӏо̄мо̄̌ | ӏо̄ме̄̌ |
plur. | д | ӏаьмнаш | ӏаьмнийн | ӏаьмнашна | ӏаьмнаша | ӏаьмнашка |
ӏан ӏан – estar sentado
sujeto en absolutivo: со ӏа
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
ӏан | ӏа | ӏара | ӏира | ӏина | ӏep |
ӏаьржа ӏаьржа – negro
ӏилла ӏилла – estar acostado, yacer
sujeto en absolutivo: со ӏуьллу
infinitivo | presente | pasado imperfecto | pasado presenciado | pasado perfecto | futuro |
ӏилла | ӏуьллу | ӏуьллура | ӏиллира | ӏиллина | ӏуьллур |
ӏиндагӏ ӏиндагӏ – sombra
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | д | ӏиндагӏ | ӏиндагӏан | ӏиндагӏна | ӏиндагӏо̄̌ | ӏиндагӏе̄̌ |
plur. | д | ӏиндагӏаш | ӏиндагӏийн | ӏиндагӏашна | ӏиндагӏаша | ӏиндагӏашка |
ӏуьйранна ӏуьйранна – en la mañana
ӏуьйре̄̌ ӏуьйре – la mañana
| Clase | Abs. | Gen. | Dat. | Erg. | All. |
sing. | й | ӏуьйре̄̌ | ӏуьйре̄̌нан | ӏуьйре̌нна | ӏуьйре̄̌но̄̌ | ӏуьйре̄̌не̄̌ |
plur. | й | ӏуьйре̄̌наш | ӏуьйре̄̌нийн | ӏуьйре̄̌нашна | ӏуьйре̄̌наша | ӏуьйре̄̌нашка |
454